home
***
CD-ROM
|
disk
|
FTP
|
other
***
search
/
Aminet 52
/
Aminet 52 (2002)(GTI - Schatztruhe)[!][Dec 2002].iso
/
Aminet
/
demo
/
mag
/
AMP01.lha
/
amp01
/
amp[txt]
/
21
< prev
next >
Wrap
Text File
|
2001-12-02
|
12KB
|
327 lines
Trochë historii....GREG
- Trochë historii -
Chciaîbym przybliûyê Wam co nieco
historii zagranicznej i polskiej piîki
noûnej.
Gra w piîkë od dawna towarzyszy
ludziom. Juû 4 tysiâce lat temu grano
w Japonii i Chinach skórzanâ kulâ.
Staroûytni Rzymianie i Grecy grali
przy pomocy râk i nóg. W ôredniowieczu
pojawiaîa sië gra, która byîa po
trochu piîkâ, rugby i zapasami wolnymi
(na boisku pozostawaîo tylko kilku
graczy - reszta pewnie byîa znoszona,
gdyû nie byîo kar ani kartek).
Dopiero w dziewiëtnastym wieku pojawiî
sië futbol, wyraúnie oddzielony juû od
rugby. Gra w szybkim tempie
rozprzestrzeniîa sië na naszym
kontynencie. Pierwszy klub piîkarski
powstaî w angielskim Sheffield. Na
poczâtku mecze odbywaîy sië na iôcie
fantastycznych boiskach o rozmiarach
dochodzâcych do 182 metrów dîugoôci
i 92 metrów szerokoôci. Bramka byîa
dwoma sîupkami z zawieszonym na
wysokoôci 5,5 metra (!) sznurkiem
sîuûâcym za poprzeczkë. Szerokoôê
bramki - 5,49 metra. Wymiar tejûe
bramki zostaî znormalizowany w 1875
roku. Na boisku jedenastu zawodników
przebywaîo od 1899 roku. Zmiana za
kontuzjowanego zawodnika moûliwa byîa
dopiero w 1958 roku! Statut arbitra
zostaî wydany w roku 1890, a swój
obowiâzkowy strój sëdzia zakîadaî od
1919 roku. Rzut wolny zostaî uznany
w 1873 roku, a karny w 1899 roku.
Zasada pozycji spalonej byîa
modyfikowana juû osiem razy! W 1938
roku FIFA przedstawiîa 17 podstawowych
reguî futbolu. Od tego czasu w piîce
nie zachodzâ istotne zmiany oprócz
stylu gry, ustawieï czy zmian
regulaminowych.
Taktyka
W poczâtkowych latach futbol byî
wyîâcznie ofensywnâ grâ. Pierwszy
angielski klub graî w 1855 roku
siedmioma napastnikami, póúniej
taktyka rozwijaîa sië równolegle
z zasadami gry. W 1875 roku kluby
amatorskie graîy ustawieniem 1-2-2-6,
zaô w 1883 roku Aston Villa graîa juû
tylko piëcioma napastnikami. Pomaîu
myôlano o defensywie, lecz w praktyce
gry obronnej nie stosowaî nikt. Przez
nastëpne lata taktyka wîaôciwie sië
nie zmieniîa, dopiero na poczâtku lat
trzydziestych naszego wieku pojawiîa
sië taktyka WM stosowana przez Arsenal
Londyn, a swâ nazwë zawdziëczajâca
rozstawieniu zawodników w ksztaîcie
liter WM. Taktyka ta charakteryzowaîa
sië grâ indywidualnâ. System ten staî
sië bardzo popularny i stosowany byî
aû do 1958 roku. Graî nim austriacki
Wunderteam, druûyna Wëgier,
niepokonana od 1950 do 1954 roku,
mistrz ôwiata - Niemcy (1954) oraz
prowadzona przez sîawnych futbolistów
Kopë i Fontaine'a druûyna Francji,
która równieû stosujâc të taktykë
graîa na mistrzostwach w 1958 roku
w Szwecji. W czasie tegoû pucharu
ôwiata zostaîa takûe zastosowana inna
taktyka, a mianowicie 4-2-4, którâ to
stosowaîa druûyna Brazylii. W druûynie
Canarinhos debiutowaî Pele. Brazylia
zdobyîa wtedy mistrzostwo pokonujâc
gospodarzy 5:2, a Pele zdobyî dwie
bramki.
W tym samym czasie, aby udowodniê
sîaboôê tej taktyki wîoski trener
Heleno Herrera wymyôliî system gry,
który polegaî na wzmocnieniu obrony
poprzez wprowadzenie na boisko pozycji
libero. Zawodnik ten miaî za zadanie
ubezpieczaê swoich czterech kolegów
z obrony. System ten pozwoliî na
zdobycie Pucharu Europy druûynie
trenera Herrery (Inter Mediolan)
w latach 1964 i 1965. W roku 1978
w Pucharze Ôwiata apogeum przeûyîa
taktyka 4-3-3, która byîa modyfikacjâ
taktyki poprzednio opisanej. Linia
obrony to czterech zawodników,
z których jeden to libero grajâcy
przed obroïcami. Zaczëto sië wtedy
kierowaê ku wiëkszej wszechstronnoôci
kaûdego zawodnika, czyli graniu
i w defensywie i w ataku.
Taktyki wspóîczesne
Dzisiejsze taktyki to czysty wymysî
trenerów. Wiadomo, ûe kaûdy trener ma
odmiennâ koncepcjë gry i moûe postawiê
na wzmocnienie pozycji, której sobie
zaûyczy, a póúniejszy efekt zaleûy od
wypeînienia swoich boiskowych zadaï
przez zawodników, ich wyszkolenia
i paru innych czynników. Zgadzam sië
z powszechnymi dziô opiniami, ûe
futbol dâûy do coraz bardziej
efektownej gry ofensywnej.
Typowâ taktykâ obronnâ jest po prostu
ustawienie w druûynie czterech
obroïców, a do tego czësto jeszcze
defensywnego pomocnika. Zaô w ataku
gra sië nieraz trzema napastnikami
oraz np. dwoma pomocnikami
ofensywnymi. W dzisiejszej piîce
bardzo duûo znaczy wszechstronnoôê
piîkarza, czyli np. rozgrywanie piîki
przez obroïcë po jej przejëciu, czy
próby odebrania jej po stracie przez
napastników.
Piîka w Polsce - reprezentacja
Swój pierwszy mecz miëdzypaïstwowy
nasza reprezentacja rozegraîa prawie
80 lat temu. Odbyî sië on 18 grudnia
1921 roku, a naszym rywalem byîa
druûyna Wëgier bëdâca wtedy jednâ
z czoîowych druûyn Europy. W meczu
rozegranym w Budapeszcie nasza
reprezentacja ulegîa 0:1, ale zebraîa
wiele bardzo pochlebnych recenzji.
Przed drugâ wojnâ ôwiatowâ jedynym
znaczâcym sukcesem byî awans do
mistrzostw ôwiata w 1938 roku, które
odbywaîy sië we Francji, a na których
Polacy rozegrali ôwietny mecz
z Brazyliâ w Strasbourgu.
W regulaminowym czasie gry byî wynik
4:4, a wszystkie bramki strzeliî
Ernest Wilmowski. Niestety Polacy
przegrali po dogrywce 5:6. Ostatni
mecz przed wojnâ nasza reprezentacja
rozegraîa 27 sierpnia 1939 roku
wygrywajâc z Wëgrami 4:2. Mecz odbyî
sië na stadionie Legii w Warszawie,
a jego bohaterem byî znów Ernest
Wilmowski, który popisaî sië
hat-trickiem.
Pierwszym powojennym rywalem naszych
piîkarzy byîa Norwegia, z którâ
przegraliômy 1:3, a mecz odbyî sië
w Oslo. Póúniej bardzo dîugo nie
mogliômy przebiê sië do elity zaô
zwyciëstwa byîy przeplatane poraûkami.
Jednym z waûniejszych meczów byîa
zwyciëska potyczka z ZSRR na stadionie
w Chorzowie. Polacy dopingowani przez
100 tysiëcy kibiców wygrali 2:1,
a bohaterem meczu zostaî Gerard
Cieôlik, który strzeliî dwie bramki.
Mecz odbyî sië 1957 roku
w paúdzierniku. Na sukcesy nasi
czekali do poczâtku lat 70-tych.
W 1972 roku na igrzyskach w Monachium
reprezentacja Polski zostaîa rewelacjâ
turnieju wygrywajâc 6 meczy, a tylko
jeden remisujâc. Polscy piîkarze pod
wodzâ Kazimierza Górskiego wygrali
w finale z Wëgrami i po raz pierwszy
zostali mistrzami olimpijskimi.
Kolejny rok to awans do mistrzostw
ôwiata po pamiëtnym remisie 1:1
z Angliâ na Wembley. Narodziîa sië
wtedy wielka druûyna. Szansa nie
zostaîa zaprzepaszczona i Polacy
powrócili z brâzowymi medalami.
W walce o finaî reprezentacja
przegraîa po dramatycznym meczu
z druûynâ RFN. W meczu o trzecie
miejsce nasz team pokonaî 1:0
Brazylië. Królem strzelców zostaî
Grzegorz Lato, zdobywca siedmiu
bramek. Dwa lata póúniej reprezentacja
zdobyîa srebrny medal na olimpiadzie.
Przed kolejnymi mistrzostwami byîy
równieû dobre nastroje. Niestety
Polacy odpadli w drugiej rundzie
zajmujâc miejsca 5-6. W kolejnym
mundialu, który odbywaî sië
w Hiszpanii Polacy pod wodzâ Antoniego
Piechniczka zajëli trzecie miejsce.
W walce o finaî ulegli 0:2 Wîochom.
W meczu o brâz pokonaliômy Francjë
3:2. Piechniczek prowadziî nasz zespóî
równieû na mistrzostwach 4 lata
póúniej, ale w Meksyku odpadliômy tuû
po wyjôciu z grupy - w êwierêfinale.
Polska reprezentacja nie graîa
w trzech kolejnych mundialach. Dopiero
teraz, w 2001 roku udaîo sië jej
wywalczyê awans do MÔ w Japonii
i Korei. Polacy niestety jeszcze nigdy
nie grali w mistrzostwach Europy -
moûe za trzy lata w koïcu sië
zakwalifikujemy?
Piîka ligowa oraz europejskie puchary
Pierszym mistrzem Polski byîa
Cracovia w 1921 roku. Ostatni
przedwojenny tytuî wywalczyî Ruch
Chorzów w 1938 roku. Po wojnie
pierwszym mistrzem zostaîa druûyna
Polonii Warszawa. Do tej pory
najwiëcej tytuîów mistrzowskich (po
14) posiadajâ druûyny Górnika Zabrze
oraz Ruchu Chorzów. Siedem tytuîów
posiada tegoroczny zwyciëzca Wisîa
Kraków. To wîaônie Wisîa Kraków byîa
pierwszym zwyciëzcâ Pucharu Polski,
a miaîo to miejsce w 1926 roku. Puchar
wznowiono dopiero w 1951 roku i wtedy
to wygraî go Ruch Chorzów. Najwiëcej
sukcesów w tym pucharze do tej pory
odniosîa druûyna Legii Warszawa
wygrywajâc go 9-krotnie.
Mimo, ûe teraz nasze druûyny grajâ
sîabo w europejskich pucharach to
kiedyô odnosiliômy znaczâce sukcesy.
Najwiëkszy sukces to awans Górnika
Zabrze, aû do finaîu nie istniejâcego
juû Pucharu Zdobywców Pucharów. Górnik
pokonaî Olimpiakos Pireus, a nastëpnie
Glasgow Rangers. W kolejnej rundzie
klub ten pokonaî Lewskiego Sofia. I tu
nastâpiî dramatyczny póîfinaî,
w którym dopiero rzut monetâ
zadecydowaî o tym, ûe piîkarze
z Zabrza zagrali w finale. Rzut ten
nastâpiî po meczu na neutralnym
terenie w Strasbourgu. Przeciwnikiem
byîa druûyna Romy. W finale piîkarze
Górnika nie sprostali Manchesterowi
City przegrywajâc 1:2. Dziaîo sië to
w sezonie 1969-70. Takûe w tym samym
sezonie duûy sukces osiâgnëîa Legia
Warszawa, lecz w pucharze waûniejszym,
bo w Pucharze Europy. Po pokonaniu UT
Arad, St. Etienne, oraz Galatasaray
Stambuî przegrali dopiero z Feyenordem
Rotterdam. W latach 1982-83 Widzew
Îódú zdoîaî awansowaê takûe do
póîfinaîu tego pucharu. Po
wyeliminowaniu Hiberniansu La Valetta,
Rapidu Wiedeï oraz Liverpoolu w walce
o finaî Îodzianie musieli uznaê
wyûszoôê Juventusu Turyn. Z dobrej
strony w europejskich pucharach
pokazaîy sië teû: Ruch Chorzów,
dwukrotny êwierêfinalista pucharów
i druûyny Wisîy Kraków, Stali Mielec
oraz Ôlâska Wrocîaw, które po razie
znalazîy sië w gronie oômiu
najlepszych druûyn.
Przyszîoôê piîki w Polsce
Ten art miaî byê stricte o historii
futbolu, ale chciaîbym dodaê coô od
siebie na temat jego przyszîoôci
w Polsce.
Przyszîoôê naszej reprezentacji zaleûy
w duûej mierze od chëci do gry samych
zawodników. A iloôê bramek od formy
Olisadebe... Tak to prawda, ûe polscy
napastnicy nie za bardzo kwapiâ sië do
pokonywania bramkarzy. Czasami coô uda
sië np. Kryszaîowiczowi albo braciâ
Ûewîakow, ale ogólnie nie jest
najlepiej. Uwaûam, ûe trener powinien
pomyôleê nad kandydatami do
reprezentacji z ligi np. nad
Ûurawskim, Moskaîâ, który ma
niesamowite przyspieszenie
i Rasiakiem, który teû wcale nie gra
úle. Wydaje mi sië, ûe reprezentacja
mogîaby graê jeszcze lepiej, gdyby
miaîa naprawdë dobrego rozgrywajâcego,
bo ci którzy grajâ teraz majâ wyraúne
skoki formy. Nie jestem jednak
pesymistâ. W polskim teamie narodowym
i wokóî niego panuje tak dobra
atmosfera, ûe nie moûe i nie powinno
byê úle. Ale trochë krytyki nigdy
przecieû nie zaszkodzi.
A liga? Jej przyszîoôê nie maluje sië
róûowo. Jeûeli ktoô nie zrobi z niâ
porzâdku to bëdziemy znali jej koïcowâ
tabelë przed rozpoczëciem sezonu.
Dopóki nie pozbëdziemy sië machlojek,
sprzedawczyków i ludzi za to
odpowiedzialnych to nie bëdzie ona
dobra i nie przyda sië reprezentacji.
Poza tym naleûy zaczâê porzâdnie i od
podstaw szkoliê mîodzieû. Uczyê jâ
walki na boisku i powaûnego podejôcia
do futbolu, bo czësto go brakuje.
Grzegorz "GREG" Banaô
Wiadomoôci historyczne podaîem
w oparciu o ksiâûkë Michela Deshors'a
pt. "Piîka Noûna".